Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gliwicach

Sygn. akt I C 1327/13

Uzasadnienie wyroku z 14 marca 2013 roku

22 maja 2013 roku (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty – (...) z siedzibą w W. wniósł w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie pozew o zasądzenie od pozwanej I. M. 24.800,84 zł wraz z:

- odsetkami ustawowymi od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 9.414,47 zł,

- odsetkami ustawowymi od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 7 zł,

- odsetkami ustawowymi od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 478,44 zł,

- odsetkami ustawowymi od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 797,15 zł,

- odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 10.989,88 zł,

- odsetkami ustawowymi od 22 maja 2013 roku do dnia zapłaty od kwoty 3.113,90 zł.

Nadto strona powodowa wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje stanowisko powód podał, że wierzytelność dochodzona w niniejszym postępowaniu wynika z braku zapłaty przez pozwaną z tytułu umowy nr (...) z 7 grudnia 2007 roku zawartej pomiędzy pozwaną, a (...) Bank S.A. Dalej powód podał, że z uwagi na rażące naruszanie umowy przez pozwaną, w części dotyczącej warunków, umowa została wypowiedziana, w związku z czym na pozwanej ciążył obowiązek zwrotu pobranych środków pieniężnych. Dalej podał, że nabył od poprzedniego wierzyciela dochodzoną wierzytelność na podstawie umowy cesji zawartej 8 marca 2012 roku. Powód wskazał, że na dochodzoną należność 24.800,84 zł składa się:

- 9.414,47 zł tytułem odsetek karnych naliczonych przez bank od kwoty niespłaconego kredytu na dzień 29 lutego 2012 roku,

- 7 zł tytułem kosztów poniesionych przez poprzedniego wierzyciela (tj. kosztów wysłania wezwań i monitów określonych w umowie bądź regulaminie),

- 478,44 zł tytułem odsetek umownych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela,

- 797,15 zł tytułem opłat windykacyjnych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela,

- 10.989,88 zł tytułem niespłaconej kwoty kapitału,

- 3.113,90 zł tytułem odsetek karnych stanowiących czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego naliczonych od kwoty niespłaconego kapitału od dnia 1 marca 2012 roku do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu.

12 czerwca 2013 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem strony powodowej.

Od wydanego nakazu pozwana wniosła sprzeciw od wydanego nakazu, zaskarżając go w całości, wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa w całości. Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana podała, że spłaciła na rzecz poprzedniego wierzyciela zadłużenie w całości. Podniosła również, że wszystkie dodatkowe opłaty nie zostały potwierdzone żadnymi dokumentami. Dodatkowo pozwana podniosła również zarzut przedawnienia roszczenia.

Postanowieniem z 1 sierpnia 2013 roku sprawę przekazano do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał wcześniej zgłoszone stanowisko oraz zaprzeczył twierdzeniom pozwanej, które zostały podane w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

W piśmie procesowym datowanym na 15 listopada 2013 roku pozwana wskazała, że załącznik do umowy cesji jest nieczytelny i strona nie jest w stanie się odnieść do jego treści. Podniosła, że odsetki od kredytu wynoszą 16,9 % w skali roku, a nie 17,9 %. W piśmie podniesiono również, że trzyletni okres przedawnienia winien być liczony od czasu wypowiedzenia przez bank umowy, wskazując jednocześnie, że przedawnienie nastąpiło co najmniej 25 lutego 2010 roku.

W odpowiedzi na zobowiązanie Sądu do szczegółowego wyliczenia kwoty żądanych przez powoda odsetek powód wskazał, że na odsetki karne naliczone przez bank w kwocie 9.414,47 zł składają się odsetki naliczone od kwoty niespłaconego kapitału (10.989,88 zł) od dnia 15 lutego 2008 roku do dnia 29 lutego 2012 roku naliczone wg. stopy procentowej:

- od dnia 15 lutego 2008 roku do dnia 27 lutego 2008 roku w wysokości 27%,

- od dnia 28 lutego 2008 roku do dnia 26 marca 2008 roku w wysokości 28%,

- od dnia 27 marca 2008 roku do dnia 25 czerwca 2008 roku w wysokości 29%,

- od dnia 26 czerwca 2008 roku do dnia 26 listopada 2008 roku w wysokości 30%,

- od dnia 27 listopada 2008 roku do dnia 23 grudnia 2008 roku w wysokości 29%,

- od dnia 24 grudnia 2008 roku do dnia 27 stycznia 2009 roku w wysokości 26%,

- od dnia 28 stycznia 2009 roku do dnia 25 lutego 2009 roku w wysokości 23%,

- od dnia 26 lutego 2009 roku do dnia 25 marca 2009 roku w wysokości 22%,

- od dnia 26 marca 2009 roku do dnia 24 czerwca 2009 roku w wysokości 21%,

- od dnia 25 czerwca 2009 roku do dnia 19 stycznia 2011 roku w wysokości 20%,

- od dnia 20 stycznia 2011 roku do dnia 5 kwietnia 2011 roku w wysokości 21%,

- od dnia 6 kwietnia 2011 roku do dnia 11 maja 2011 roku w wysokości 22%,

- od dnia 12 maja 2011 roku do dnia 8 czerwca 2011 roku w wysokości 23%,

- od dnia 9 czerwca 2011 roku do dnia 29 lutego 2012 roku w wysokości 24%.

Dalej powód podał, że odsetki umowne za okres korzystania z kapitału kredytu w wysokości 17,90 zł zostały naliczone przez poprzedniego wierzyciela w kwocie 478,44 zł od dnia 7 grudnia 2007 roku do dnia 27 maja 2008 roku. Podał również, że na koszty poniesione przez poprzedniego wierzyciela w kwocie 7 zł składa się koszt wysłania jednego wezwania do zapłaty, który zgodnie z § 8 umowy kredytu wyniósł 7 zł. Dalej podniósł, że na opłaty windykacyjne naliczone przez poprzedniego wierzyciela w kwocie 797,15 zł składają się koszty nadania klauzuli (...) (127 zł), koszty zastępstwa procesowego w egzekucji (600 zł) oraz koszty postępowania egzekucyjnego (169,74 zł). Dalej podniósł, że na odsetki karne w kwocie 3.113,90 zł składają się odsetki naliczone od kwot niespłaconego kapitału od dnia 1 marca 2012 roku do dnia poprzedzającego dzień wniesienia pozwu w niniejszej sprawie wg. stopy procentowej:

- od dnia 1 marca 2020 roku do dnia 9 maja 2012 roku w wysokości 24%,

- od dnia 10 maja 2012 roku do dnia 7 listopada 2012 roku w wysokości 25%,

- od dnia 8 listopada 2012 roku do dnia 5 grudnia 2012 roku w wysokości 24%,

- od dnia 6 grudnia 2012 roku d 9 stycznia 2013 roku w wysokości 23%,

- od dnia 10 stycznia 2013 roku do dnia 6 lutego 2013 roku w wysokości 22%,

- od dnia 7 lutego 2013 roku do dnia 6 marca 2013 roku w wysokości 21%,

- od dnia 7 marca 2013 roku do dnia 8 maja 2013 roku w wysokości 19%,

- od dnia 9 maja 2013 roku do dnia 21 maja 2013 roku w wysokości 18%.

Nadto wskazał, że kwota 4.897,31 zł wskazana w (...) wchodzi w skład kwoty 9.414,47 zł tytułem odsetek karnych naliczonych przez bank, a kwota 7 zł stanowi koszty poniesione przez poprzedniego wierzyciela.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 7 grudnia 2007 roku pozwana I. M. zawarła umowę kredytu gotówkowego z (...) Bankiem S.A. z siedzibą w K..

Zgodnie z treścią umowy bank udzielił pozwanej kredytu w kwocie 11.059,50 zł na okres od dnia 7 grudnia 2007 roku do dnia 15 grudnia 2014 roku, przy czym kredytobiorczyni upoważniła bank do pomniejszenia kwoty kredytu o koszty wskazane w ust. 1 § 2 umowy zatem otrzymała do dyspozycji 10.000 zł.

Pozwana zobowiązała się do zwrotu kredytu wraz z należnymi odsetkami w równych miesięcznych ratach, płatnych 15 dnia każdego miesiąca w wysokości 225,37 zł, z tym, że strony ustaliły, że pierwsza rata będzie ratą wyrównawczą, a jaj wartość nie będzie wyższa niż 266,91 zł.

Zgodnie z § 4 umowy, kredyt oprocentowany był według zmiennej stopy procentowej, która w dniu sporządzenia umowy wynosiła 16,90%. Wskazano również, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień sporządzenia umowy wynosi 22,61%. W § 7 umowy wskazano, że w przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu zgodnie z § 3, bank będzie pobierał od niespłaconego w terminie kredytu podwyższone odsetki naliczone wg stopy procentowej w wysokości średniomiesięcznego oprocentowania WIBOR dla 3-miesięcznych lokat na rynku międzybankowym z 10 ostatnich dni roboczych ostatniego miesiąca poprzedniego kwartału, powiększonej o 25 punktów procentowych, jednak nie wyższymi niż wysokość oprocentowania maksymalnego określonego w art. 359 § 2 ¹ k.c.

W umowie wskazano, że bank za wysłanie do kredytobiorcy wezwania do zapłaty ma prawo pobrać opłatę w kwocie 7 zł (§ 8 umowy).

W § 12 ust. 1 ustalono, że w przypadku niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy, kredytobiorczyni, w razie przegrania ewentualnego sporu z bankiem w sądzie, może być zobowiązana do poniesienia kosztów procesu w tym kosztów sądowych, oraz kosztów zastępstwa procesowego, jak również kosztów postępowania egzekucyjnego w tym opłaty egzekucyjnej oraz kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym.

W § 16 umowy kredytobiorczyni złożyła oświadczenie, że w zakresie wszelkich roszczeń banku o zapłatę, jakie mogą wynikać z niniejszej umowy poddaje się egzekucji prowadzonej na podstawie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego, który bank może wystawić do kwoty 22.119,00 zł i w okresie do 15 grudnia 2015 roku może wystąpić do Sądu o nadanie temu tytułowi klauzuli wykonalności.

Pozwana I. M. podpisała umowę kredytu, oraz oświadczyła również, że otrzymała egzemplarz umowy.

/okoliczności częściowo bezsporne, a nadto dowód: umowa konsolidacyjnego kredytu gotówkowego (k. 48-49, 55-60)/

Wobec nie spłacania pożyczki w terminie bank wypowiedział pozwanej przedmiotową umowę kredytu najpóźniej w dniu 25 lutego 2010 roku, a następnie w dniu 16 kwietnia 2010 roku wystawił przeciwko pozwanej Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...), a następnie wniósł o nadanie mu klauzuli wykonalności. W tytule wskazano, że zadłużenie I. M. na dzień 16 kwietnia 2010 roku wynosi 16.372,63 zł. Postanowieniem z dnia 1 czerwca 2010 roku, w sprawie sygn. akt II Co 4679/10, nadano w/w tytułowi klauzulę wykonalności na rzecz (...) Bank S.A. z siedzibą w W. (następca prawny kredytodawcy).

Bank w toku postępowania klauzulowego poniósł koszty w łącznej wysokości 127 zł, na które składały się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 60 zł, opłata sądowa w kwocie 50 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Wobec powyższego wierzyciel złożył u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Mikołowie G. S. wniosek egzekucyjny. Postanowieniem z dnia 4 marca 2011 roku Komornik Sądowy G. S. przekazał prowadzenie egzekucji Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach G. Z., a ten postanowieniem z dnia 31 grudnia 2012 roku umorzył postępowanie w sprawie albowiem egzekucja okazała się bezskuteczna.

W postanowieniu o umorzeniu postępowania, komornik rozstrzygnął również w przedmiocie kosztów postępowania egzekucyjnego ustalając koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 169,74 zł, zaś koszty zastępstwa adwokackiego na kwotę 600 zł. W postanowieniu wskazano również, że na kwotę 169,74 zł składa się opłata egzekucyjna w wysokości 135,84 zł oraz wydatki gotówkowe w kwocie 33,90 zł. Podano również, że dłużniczka w toku postępowania uiściła koszty w kwocie 147,14 zł. Komornik wezwał więc wierzyciela do zapłaty pozostałych kosztów wynoszących 22,60 zł.

/dowody: bankowy tytuł egzekucyjny (k. 61), wniosek o nadanie klauzuli wykonalności (k. 62), wniosek egzekucyjny (k. 63), postanowienie z 4 marca 2011 roku (k. 64), postanowienie z 31 grudnia 2012 roku (k. 65)/

Umową przelewu wierzytelności z dnia 8 marca 2012 roku (...) Bank S.A. w W. zbył wierzytelność na rzecz powoda. W załączniku do umowy cesji podano, że cesją objęta była między innymi wierzytelność przysługująca w stosunku do I. M. wynikająca z umowy kredytu z dnia 7 grudnia 2007 roku zawartej na łączną kwotę 11.059,50 zł. W załączniku wskazano, również, że do spłaty pozostał kapitał w kwocie 10.989,88 zł, odsetki umowne w kwocie 478,44 zł, odsetki karne w kwocie 9.414,47 zł koszty windykacji w wysokości 797,15 zł oraz koszty wynikające z tabeli kredytu w kwocie 7 zł. Wskazano, że łączne zadłużenie pozwanej wynosi 21.686,94 zł. W załączniku do umowy cesji wskazano, że data wypowiedzenia umowy kredytu jest nieznana („brak danych”). O dokonaniu cesji wierzytelności zawiadomiono pozwaną pismem z dnia 8 marca 2012 roku. Pismem z 3 kwietnia 2012 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 21.990,44 zł jednakże wezwanie pozostało bezskuteczne.

/dowody: umowa o przelew wierzytelności wraz z załącznikami (k. 27-44), zawiadomienie (k. 45), wezwanie do zapłaty (k. 46-47)/

Opisany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności częściowo bezsporne, jak również złożone do akt dokumenty, których autentyczności oraz prawdziwości treści w nich zawartych nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W niniejszej sprawie zastosowanie znajdują postanowienia zawartej przez pozwaną z bankiem umowy, oraz przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz. U. 2002, Nr 72, poz. 665 ze zm.), w szczególności dotyczące umowy kredytu (art. 69 i n. ustawy).

Zgodnie z treścią przepisu art. 69 ust. 1 powołanej ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W rozpoznawanej sprawie pozwana zawarła z (...) Bank S.A. z siedzibą w K. umowę, na mocy której udzielono jej kredytu gotówkowego, który miała zwrócić w ratach płatnych 15 dnia każdego miesiąca.

W niniejszej sprawie strona pozwana podniosła szereg zarzutów, w tym m. in., że pozwana w całości spłaciła zaciągnięte zobowiązanie kredytowe, zarzut niewykazania dodatkowych opłat i nieprawidłowości naliczenia odsetek kapitałowych, zarzut przedawnienia roszczenia oraz, że przedstawiony przez stronę powodową załącznik do umowy cesji jest nieczytelny i strona pozwana nie jest w stanie się do niego odnieść.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że nie sposób zgodzić się z twierdzeniami strony pozwanej jakoby załącznik do umowy cesji wierzytelności był nieczytelny. Na podstawie tego dokumentu Sąd ustalił bowiem, że cesją objęta była wierzytelność przysługująca w stosunku do I. M. wynikająca z umowy kredytu z dnia 7 grudnia 2007 roku zawartej na łączną kwotę 11.059,50 zł. W załączniku wskazano, również, że do spłaty pozostał kapitał w kwocie 10.989,88 zł, odsetki umowne w kwocie 478,44 zł, odsetki karne w kwocie 9.414,47 zł koszty windykacji w wysokości 797,15 oraz koszty wynikające z tabeli kredytu w kwocie 7 zł. Wskazano tam, że łączne zadłużenie pozwanej wynosi 21.686,94 zł.

Tym samym Sąd doszedł do przekonania, że legitymacja czynna strony powodowej wynikała z zawartej z poprzednim wierzycielem umowy o przelew wierzytelności z dnia 8 marca 2012 roku oraz wykazu wierzytelności stanowiącego załącznik nr 1 do wskazanej umowy. Sąd zważył zatem, iż na powoda, zgodnie z treścią przepisu art. 509 § 1 i 2 k.c., wraz z wierzytelnością przeszły wszelkie związane z nią prawa. Sąd nie dopatrzył się istnienia okoliczności, które udaremniałyby ważność i skuteczność zawartej umowy przelewu wierzytelności.

Pozwana w sprzeciwie podniosła zarzut, że spłaciła całą dochodzoną przez powoda kwotę, nie popierając jednocześnie swoich twierdzeń żadnymi dokumentami w tym np. potwierdzeniami wpłat gotówkowych czy przelewów. Tymczasem to na niej, zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał obowiązek wykazania tejże okoliczności.

Wyjaśnienia w tym miejscu wymaga, że w pierwszej kolejności powód, jako strona inicjująca proces, jest obowiązany do udowodnienia wszystkich twierdzeń pozwu, w oparciu o które sformułował swoje roszczenie, chyba, że nie są one kwestionowane. Powinność taka wynika wprost z treści art. 6 k.c., zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Reguła ta znajduje również swój procesowy odpowiednik w treści art. 232 k.p.c., w świetle którego to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że w przypadku gdy powód skutecznie wykaże swoje roszczenie, strona pozwana chcąc obalić twierdzenia drugiej strony sporu winna wykazać dowody na potwierdzenie swoich twierdzeń. W niniejszej sprawie powód wykazał, że pozwana zaciągnęła zobowiązanie w kwocie 11.059,50 zł. To więc na pozwanej spoczywał ciężar wykazania, że spłaciła z tej kwoty kwotę większą niż to wskazał powód, a tym samym, że jej zadłużenie jest niższe niż wskazane przez powoda 10.989,88 zł tytułem kapitału pożyczki.

Z uwagi na powyższe Sąd uznał za zasadne żądanie pozwu co do kwoty 10.989,88 zł tytułem kapitału pożyczki.

W zakresie naliczenia odsetek i opłat określonych w pozwie, Sąd ustalił, że w załączniku do umowy cesji nie podano daty wypowiedzenia umowy kredytu, zaś w miejscu gdzie powinna znajdować się data umieszczono informację o treści „brak danych”. Również w innych dokumentach przedstawionych przez stronę powodową brak jest jednoznacznego wskazania daty skutecznego wypowiedzenia umowy. Bezspornym jest natomiast między stronami, że do wypowiedzenia tejże umowy doszło. Sama pozwana wskazała bowiem w toku postępowania, że trzyletni okres przedawnienia należy liczyć od czasu wypowiedzenia umowy, jednocześnie wskazując, że przedawnienie nastąpiło co najmniej 25 lutego 2010 roku. Tym samym Sąd przyjął, że z całą pewnością do wypowiedzenia umowy kredytu musiało dojść najpóźniej 25 lutego 2010 roku (nie mogła to być data 25 lutego 2007 roku, gdyż umowę zawarto dopiero 7 grudnia 2007 roku). Taką też datę Sąd przyjął, jako datę początkową uprawniającą powoda do naliczania odsetek karnych, nie podzielając tym samym twierdzeń powoda, że winny być one naliczane już od 15 lutego 2008 roku. Powód nie wykazał bowiem, by do wypowiedzenia umowy doszło przed dniem 25 lutego 2010 roku, a to na nim spoczywał obowiązek wykazania tej okoliczności, zgodnie z art. 6 k.c. Wskazał natomiast, że wszystkie odsetki karne naliczył od całej kwoty niespłaconego kapitału. Tymczasem do takich naliczeń mogło dojść tylko w wyniku wypowiedzenia umowy, stawiającej całą pozostałą do zapłaty kwotę w stan natychmiastowej wymagalności.

Jednocześnie Sąd uznał, że strona powodowa uprawniona jest do naliczenia odsetek karnych od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości odsetek maksymalnych, stanowiących czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, gdyż wynika z treści postanowień łączącej strony umowy. Jednocześnie ustalił, że wskazane przez powoda w piśmie z dnia 20 lutego 2014 roku stopy procentowe odpowiadają czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w każdym kolejnym wskazanym przez powoda okresie. Mając powyższe na uwadze Sąd wyliczył, iż odsetki karne za okres od 25 lutego 2010 roku do 29 lutego 2012 roku od kwoty 10.989,88 zł wynoszą 4.585,32 zł. Nie znalazł też podstaw do zakwestionowania naliczenia odsetek karnych za okres od 1 marca 2012 roku do 21 maja 2013 roku czyli do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu w łącznej kwocie 3.113,90 zł. Tym samym Sąd uznał za niezasadne roszczenie powoda co do kwoty 4.829,15 zł stanowiącej różnicę kwot 9.414,47 zł i 4.585,32 zł (odsetki karne naliczone do 29 lutego 2012 roku).

W niniejszej sprawie powód dochodził również zapłaty odsetek umownych za okres korzystania z kapitału kredytu w wysokości 17,90%, które zostały naliczone przez poprzedniego wierzyciela w kwocie 478,44 zł od dnia 7 grudnia 2007 roku do 27 maja 2008 roku. Sąd orzekający doszedł jednak do wniosku, że żądania kwota jest bezzasadna albowiem z treści umowy kredytu wynika, że bank był uprawniony do naliczenia odsetek w niższej wysokości tj. 16,90% (§ 4 ust 1 umowy), nie zaś w wysokości 17,90%. Dodatkowo strona powodowa nie wskazała od jakich kwot i za jakie okresy były naliczane wskazane wyżej odsetki, co skutkowało brakiem możliwości przeliczenia należnych odsetek wg właściwej stopy procentowej. Z tej też przyczyny Sąd uznał za niezasadne roszczenie w tym zakresie.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu podniesionego przez pełnomocnika pozwanej tj. niewykazania dokumentami zasadności żądania dodatkowych opłat wskazać należy, że pozostałe dochodzone przez stronę powodową kwoty wynikają z postanowień umowy kredytu, oraz postanowień wydanych przez komorników sądowych.

Strona powodowa w toku niniejszego postępowania dochodziła zasądzenia kosztów poniesionych przez poprzedniego wierzyciela. Wśród tych kosztów dochodziła kwoty 7 zł tytułem wysłania przez bank wezwania do zapłaty. Sąd doszedł do przekonania, że zgodnie z § 8 umowy kredytu pozwana winna tę kwotę zwrócić stronie powodowej, jako że znalazła ona uzasadnienie w treści łączącej strony umowy.

Dalej (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty – (...) z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie opłat windykacyjnych naliczonych przez poprzedniego wierzyciela w kwocie 797,15 zł. Powód wskazał, że na dochodzą kwotę składają się: koszty nadania klauzuli (...) (127 zł), koszty zastępstwa procesowego w egzekucji (600 zł) oraz koszty postępowania egzekucyjnego (169,74 zł). Wskazać najpierw należy, że pomiędzy dochodzoną kwotą 797,15 zł, a sumą składowych wskazanych przez powoda zachodni rozbieżność w wysokości 99,59 zł.

Sąd doszedł do przekonania, że zgodnie z § 12 ust. 1 lit. a umowy kredytu pierwotny wierzyciel miał prawo obciążyć pozwaną kosztami postępowania o nadanie klauzuli Bankowemu Tytułowi Egzekucyjnemu. Na koszty te w łącznej wysokości 127 zł złożyła się opłata od wniosku w kwocie 50 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 60 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Natomiast zgodnie z § 12 ust. 1 lit. b umowy kredytu bank był uprawniony do dochodzenia od I. M. opłaty egzekucyjnej i kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu egzekucyjnym. Podkreślić więc należy, że poprzedni wierzyciel uprawniony był jedynie do egzekwowania od pozwanej kwoty 135,84 zł tytułem opłaty egzekucyjnej oraz kwoty 600 zł, które to zostały ustalone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach G. Z. postanowieniem z 31 grudnia 2012 roku (karta 65). Bank nie był natomiast uprawniony do żądania od pozwanej zwrotu wydatków poniesionych w toku postępowania egzekucyjnego, gdyż zwrotu tego rodzaju kosztów nie przewidywała zawarta przez strony umowa kredytu. Mając więc na uwadze, że I. M. zapłaciła koszty egzekucyjne w kwocie 147,14 zł (co wynika z treści postanowienia komornika), na które składała się opłata stosunkowa oraz część wydatków gotówkowych, Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie strony powodowej w tym zakresie jest bezzasadne i uznał, że zasądzeniu podlega jedynie kwota 600 zł z tytułu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym.

Odnosząc się wreszcie do zarzutu przedawnienia wskazać należy, że Sąd orzekający w niniejszej sprawie w dniu wydania wyroku tj. 14 marca 2013 roku wydał go w oparciu o obowiązującą wtedy linię orzeczniczą Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, zgodnie z którą uznał roszczenie za nieprzedawnione.

Zgodnie z art. 117 § 2 k.c., po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Przepis art. 117 § 1 k.c. stanowi z kolei, że z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W myśl przepisu art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Określony w treści art. 118 k.c. trzyletni termin przedawnienia odnosi się również do roszczenia o odsetki. W terminie tym przedawniają się zarówno tzw. odsetki kapitałowe (odsetki ustalone przez strony jako zapłata za korzystanie z kapitału), jak i odsetki za opóźnienie za spełnienie świadczenia pieniężnego należne wierzycielowi na podstawie art. 481 k.c. Podkreślić jednak należy, iż roszczenie o odsetki za opóźnienie jako roszczenie mające charakter samodzielny (niezależny od roszczenia o zapłatę należności głównej) staje się wymagalne osobno w każdym dniu opóźnienia, w związku z czym przedawnia się osobno za każdy dzień opóźnienia, przy czym jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 stycznia 2005 roku, III CZP 42/04 (OSNC 2005/9/149, Prok.i Pr.-wkł. 2005/6/30, OSP 2006/1/1, Wokanda 2005/3/1, Biul.SN 2005/1/9, M.Prawn. 2005/4/178, M.Prawn. 2005/13/647), roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego.

W niniejszej sprawie ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia ponieważ roszczenie objęte pozwem jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej przez bank (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 10 października 2003, II CK 113/02, niepubl.).

Bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Ustawa nie definiuje tego pojęcia, a w orzecznictwie przyjmuje się, że wierzytelność jest wymagalna dla zobowiązań o charakterze terminowym – jeśli nadszedł już termin świadczenia. Określenie w umowie terminu zapłaty jest równoznaczne z określeniem wymagalności roszczenia o jego zapłatę. Z upływem tego terminu rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia. Od tej bowiem daty wierzyciel może domagać się, a dłużnik musi już spełnić świadczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 1991 roku, sygn. akt III CRN 500/90, OSNC 1992/7-8/137, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, sygn. akt I CK 65/05, Biul. SN 2005/11/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2002 roku, sygn. akt IV CKN 862/00, LEX nr 55122).

Wymagalność roszczenia wynikającego z umowy na podstawie, której jedna ze stron czynności prawnej przekazuje drugiej oznaczone środki pieniężne z obowiązkiem spłaty może aczkolwiek nie musi w każdej sytuacji pokrywać się z okresem obowiązywania tej umowy (okresem trwania umowy). Jak już bowiem wskazano powyżej wymagalność roszczenia ma miejsce w momencie, gdy wierzyciel może skutecznie domagać się od dłużnika zapłaty i dochodzić swych praw w postępowaniu sądowym, a zatem gdy nadszedł już uzgodniony przez strony (wynikający z umowy) termin płatności, co może mieć miejsce zarówno gdy strony są jeszcze związane umową, jak również gdy doszło do jej wygaśnięcia np. strony uzgodniły, że dłużnik będzie spłacał udzieloną mu pożyczkę w miesięcznych ratach 15 dnia każdego miesiąca, a zatem termin wymagalności rat pożyczki nadchodzi tego dnia każdego miesiąca osobno dla poszczególnych rat i jednocześnie z tym momentem rozpoczyna się bieg przedawnienia dla poszczególnych rat pożyczki, niezależnie od okresu obowiązywania samej umowy.

Bieg przedawnienia przerywa się m.in. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § pkt 1 k.c.) oraz przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której przysługuje (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo, przy czym w razie przerwania przedawnienia w sposób wskazany w art. 123 § 1 pkt 1 k.c., biegnie ono na nowo dopiero po zakończeniu postępowania (art. 124 k.c.). Bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu w przypadkach wskazanych w art. 121 k.c.

Umowa z pozwaną została zawarta na czas od dnia 7 grudnia 2007 roku do dnia 15 grudnia 2014 roku. Pierwsza rata miała być płatna w dniu 15 grudnia 2007 roku i najwcześniej od tej daty mogło biec przedawnienie dla pierwszej z rat, gdyby wierzyciel nie podjął żadnych czynności. Bank natomiast w dniu 16 kwietnia 2010 roku wystawił przeciwko pozwanej Bankowy Tytuł Egzekucyjny, a następnie wniósł o nadanie mu klauzuli wykonalności. W związku z nadaniem w dniu 1 czerwca 2010 roku klauzuli wykonalności na (...), bank w dniu 29 września 2010 roku złożył u Komornika Sądowego wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko pozwanej. Postępowanie to umorzono postanowieniem z 4 marca 2011 roku, a w dniu 22 maja 2013 roku powód wniósł pozew do Sądu.

Sąd w chwili orzekania wyrażał pogląd, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w tamtym okresie, że za czynność przerywającą bieg przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.c. uznać należy zawsze zgłoszenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnego (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2012 roku, I CSK 90/12; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 roku, II CSK 203/11; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, wyrok Sądu Najwyższego z 5 listopada 2004 roku, II CK 478/2003; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2011 roku, IC CSK 156/11). W tamtym czasie nie wiązano możliwości skorzystania z przerwy biegu przedawnienia roszczenia z faktem, czy aktualny wierzyciel jest bankiem czy też nie, a jedynie nabył wierzytelność stwierdzoną w (...) od banku. Dopiero w uchwale z dnia 29 czerwca 2016 roku (III CZP 29/16, LEX nr 2067028) Sąd Najwyższy wskazał, że nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Od tego czasu to taka linia orzecznicza zaczęła przeważać w orzecznictwie, jednakże do czasu wydania tejże uchwały uznawano, że również fundusze sekurytyzacyjne mogą powoływać się na przerwę biegu przedawnienia wobec wystawienia (...) i opatrzenia go klauzulą wykonalności, a wskazane powyżej wcześniejsze orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczyły również spraw właśnie wytoczonych przez fundusze sekurytyzacyjne. Podobnie jak Sąd Najwyższy w tamtym czasie, również Sąd orzekający w tym składzie nie miał wątpliwości, co do zasadności takiego, powszechnie przyjmowanego w orzecznictwie, stanowiska.

Stąd w niniejszej sprawie, Sąd uznał, że skoro postanowienie o nadaniu wystawionemu przez bank (...) klauzuli wykonalności wydano dnia 1 czerwca 2010 roku, to najpóźniej w tej dacie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia (w aktach brak jest danych kiedy taki wniosek bank wniósł do sądu). W tej też dacie żadne z roszczeń powoda, czy to co do poszczególnych rat (najwcześniej wymagalna 15 grudnia 2007 roku), czy to co do całości pozostałego do spłaty zobowiązania, na skutek wypowiedzenia umowy, nie było przedawnione.

Sąd również w okresie orzekania, wyrażał utrwalony w orzecznictwie pogląd, że do przerwania biegu terminu przedawnienia doszło ponownie wraz ze zgłoszeniem przez wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego (co miało miejsce w 2010 roku, jak wynika z sygnatury akt sprawy komorniczej). Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone dopiero postanowieniem z 31 grudnia 2012 roku. Natomiast powództwo w przedmiotowej sprawie zostało wytoczone w dniu 22 maja 2013 roku, a więc przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe oraz art. 509 § 1 i 2 k.c. i 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 359 § 2 ¹ k.c. (w brzmieniu obowiązującym w dacie wyrokowania w tej sprawie) Sąd zasądził od pozwanej I. M. na rzecz powoda kwotę 19.423,10 zł. Na kwotę tę składa się:

- 10.989,88 zł tytułem niespłaconego kapitału kredytu,

- 127 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego,

- 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym,

- 7 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez bank tj. wysłania wezwania do zapłaty,

- 4.585,32 zł tytułem naliczonych przez poprzedniego wierzyciela odsetek karnych za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za okres od 25 lutego 2010 roku do 29 lutego 2012 roku,

- 3.113,90 zł tytułem naliczonych przez powoda odsetek karnych za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za okres od 1 marca 2012 roku do 21 maja 2013 roku.

Dalej Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda odsetki od kwoty 10.989,88 zł w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 22 maja 2013 roku czyli od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Stopa procentowa odsetek wynikała z zawartej przez strony umowy. Sąd zasądził również odsetki ustawowe od kwoty 8.433,22 od dnia 22 maja 2013 roku (wniesienia pozwu) do dnia zapłaty, na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 359 § 2 ¹ k.c. oraz art. 482 k.c. (w brzmieniu obowiązującym w dacie wyrokowania w tej sprawie).

W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo jako bezzasadne, o czym szczegółowo mowa we wcześniejszej części uzasadnienia.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. mając na uwadze, ze pozwana przegrała proces w około 80 %. Na koszty powoda składa się: opłata od pozwu w wysokości 311 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 2.400 zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 490). Pozwana nie poniosła żadnych kosztów postępowania. Razem poniesione koszty dały kwotę 2.711 zł. Powód przegrał sprawę w 20%, zaś pozwana w 80%, a tym samym powód winien więc pokryć 20% kosztów procesu (20% x 2.711 zł = 542,20 zł). Biorąc pod uwagę fakt, że powód poniósł w toku postępowania koszty w łącznej wysokości 2.711 zł, należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.168,80 zł (2.711 zł – 542,20 zł).

Na marginesie Sąd pragnie podkreślić, że uzasadnienie wyroku zostało sporządzone po 7,5 roku od wydania orzeczenia kończącego postępowanie, co znacznie utrudnia odtworzenie procesu myślowego wiodącego do wydania orzeczenia 14 marca 2013 roku.

sędzia Barbara Glenc-Poślednik