Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Joanna Zachorowska

Protokolant: Sylwia Pordzik

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2021 roku w Gliwicach

na rozprawie sprawy z powództwa (...)Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 532,86 zł (dwa tysiące pięćset trzydzieści dwa złote osiemdziesiąt sześć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 10 lipca 2020 roku;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1 782,07 zł (jeden tysiąc siedemset osiemdziesiąt dwa złote siedem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Sędzia Joanna Zachorowska

Sygn. akt I C 1114/20

UZASADNIENIE

Pozwem z 7 sierpnia 2020 roku (...) Sp. z o.o. w T. domagała się zasądzenia od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 2532,86 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 10 lipca 2020 roku do dnia zapłaty tytułem kosztów wynajmu pojazdów zastępczych. Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kosztów korespondencji zgodnie z dołączonym do pozwu spisem kosztów z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

Uzasadniając roszczenie powódka wskazała, że 1 lipca 2020 roku doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności dotyczącej szkody nr (...) likwidowanej u pozwanej pomiędzy Z. P. a powódką. 8 czerwca 2020 roku miało miejsce zdarzenie, które spowodowało szkodę w pojeździe marki A. R. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Powódka wynajęła poszkodowanemu samochód (wpierw marki O. (...), następnie marki N. (...)) za kwotę 200 zł brutto dziennie, a okres najmu wyniósł 22 dni. W związku z powyższym wystawiono za najem fakturę na kwotę 4400 zł. Zawarcie umowy najmu nastąpiło w dniu zdarzenia powodującego powstanie szkody oraz w dniu 16 czerwca 2020 roku. Pozwana po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przyznała odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdów zastępczych w kwocie 1867,14 zł, przyjmując dzienną stawkę na poziomie 69 zł netto. Powódka podała, że pozwana w jej ocenie niezasadnie zaniżyła dzienną stawkę. Cena oferowana przez powódkę odpowiada cenom rynkowym za tego typu usługi. Dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę pomiędzy należnym jej zdaniem odszkodowaniem a dotychczas wypłaconym.

25 sierpnia 2020 roku Referendarz Sądowy rozpoznając przedmiotową sprawę pod sygn. akt II Nc 2185/20 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

W ustawowym terminie pozwana wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, żądając oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powódki zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz kwoty 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa. Wskazała, że neguje roszczenie zgłaszane przez powoda co do wysokości. Zakwestionowała stawkę dobową najmu pojazdu wskazaną pozwem, zarzuciła poszkodowanemu naruszanie obowiązku minimalizowania szkody. Podała, że również zaoferowała poszkodowanemu pojazd zastępczy. Pozwana zaznaczyła, że kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostaje wysokość dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego.

Pismem z 1 grudnia 2020 r. powódka podtrzymała dotychczasowe stanowisko wyrażone w pozwie i złożyła kolejne wnioski dowodowe.

W piśmie z 19 listopada 2021 r. pozwana wskazała, ze zmieniła nazwę na (...) S.A.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

8 czerwca 2020 roku samochód marki A. R. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność Z. P., uczestniczył w wypadku spowodowanym z winy sprawcy posiadającego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupione w (...) S.A. w W..

/okoliczności bezsporne/

8 czerwca 2020 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. a Z. P. została zawarta umowa najmu pojazdu zastępczego, na mocy której powódka wynajęła poszkodowanemu pojazd marki O. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W dniu 16 czerwca 2020 roku zawarto kolejną umowę najmu samochodu zastępczego, na mocy której powódka wynajęła poszkodowanemu pojazd marki N. (...) o numerze rejestracyjnym (...), który odpowiadał klasie uszkodzonego samochodu. Stawka dobowa za najem wynosiła 200 zł brutto.

/dowody: pełnomocnictwo (k. 19), umowa najmu z 8 czerwca 2020 roku (k. 27-28), umowa najmu 16 czerwca 2020 roku (k. 29-30)/

Wynajętych samochodów Z. P. używał w celach prywatnych, dojazdu do pracy w D., wyjazdu z rodziną na wczasy nad morze. Nie posiadał innego pojazdu. Samochód uszkodzony nie nadawał się do eksploatacji.

/dowody: zeznania świadka Z. P. (k. 87), oświadczenia (k. 45)/

Szkoda została zgłoszona pozwanej przez powódkę w dniu 10 czerwca 2020 r. i zarejestrowana pod numerem (...)

W korespondencji mailowej z 12 czerwca 2020 roku pozwana poinformowała, że gotowa jest zorganizować nieodpłatny wynajem auta. Pojazd zostanie dostarczony następnego dnia po zgłoszeniu.

Powódka zwróciła się do pozwanej o przesłanie w formie elektronicznej projektu umowy oraz szczegółowych warunków najmu proponowanego poszkodowanemu pojazdu zastępczego. W odpowiedzi pozwana poinformowała, że wynajem zorganizowany przez nią jest dla klienta całkowicie bezkosztowy. Zastrzegła, że korzystanie przez poszkodowanego z pojazdu spoza sieci jej wypożyczalni wiąże się z ryzykiem weryfikacji stawki oraz długości okresu najmu, w związku z obowiązkiem minimalizacji rozmiaru szkody.

/dowody: korespondencja stron (k. 20-24), druk zgłoszenia szkody (k. 59-61)/

Najem pojazdu zastępczego marki O. (...) trwał od 8 czerwca 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku (8 dni), zaś pojazdu zastępczego marki N. (...) od 16 czerwca 2020 r. do 29 czerwca 2020 r. (14 dni). 1 lipca 2020 r. powódka wystawiła na rzecz Z. P. fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 5490,50 zł, w tym kwotę 1600 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego O. (...), kwotę 2800 zł tytułem wynajmu pojazdu N. (...), kwotę 480,50 tytułem holowania pojazdu po kolizji oraz kwotę 660 zł tytułem parkowania pojazdu w dniach od 8 do 29 czerwca 2020 roku.

1 lipca 2020 r. poszkodowany i powódka zawarli umowę cesji wierzytelności z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4400 zł, kosztów holowania uszkodzonego pojazdu w kwocie 430,50 zł oraz kosztów parkowania uszkodzonego pojazdu w kwocie 660 zł. Powódka 1 lipca 2020 r. zawiadomiła pozwaną o nabyciu wierzytelności i zwróciła się o ich wypłatę.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zawiadomienie o przelewie wierzytelności (k. 15), umowa przelewu wierzytelności (k. 17-18), faktura VAT (k. 26)/

Decyzją z 9 lipca 2020 roku pozwana przyznała odszkodowanie w łącznej wysokości 2957,64 zł, w tym 1867,14 zł tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, kwotę 660 zł tytułem kosztów parkingu oraz kwotę 430,50 zł tytułem kosztów holowania. Pozwana uznała za zasadny okres najmu 22 dni, obniżając dobową stawkę wynajmu do 69 zł netto.

/okoliczności bezsporne, a nadto: decyzja z 8 czerwca 2020 roku (k. 31), dokumenty w aktach szkody na płycie CD (k. 70)/

Ceny najmu pojazdów klasy C, jak uszkodzony pojazd A. R., zawierają się pomiędzy 96 zł a 266 zł brutto.

Zastosowana przez powoda stawka 200 zł brutto mieści się w zakresie ofert najmu innych firm zajmujących się profesjonalnym wynajmem pojazdów.

/dowód: oferty najmu innych podmiotów (k. 33-44), opinia biegłego sądowego M. B. (k. 95-105)/

Sąd zważył co następuje

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawą odpowiedzialności pozwanego był przepis art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. Nr 113, poz. 660 ze zm.), który stanowi, iż z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Z przepisu art. 822 § 1 k.c. wynika jednoznacznie, iż co do zasady zakład ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność w takim samym zakresie jak sprawca szkody. Pozwany nie negował swej odpowiedzialności co do zasady.

Powódka dochodziła od pozwanej zapłaty należności z tytułu nieuiszczonej części kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 2532,86 zł. Pozwana kwestionowała jedynie wysokość dobowej stawki najmu. Uznać więc należało, że ubezpieczyciel uznał stanowisko strony powodowej w zakresie zasadności okresu najmu określonego przez powódkę na 22 dni.

(...) Sp. z o.o. w T. nabyła prawo do dochodzenia odszkodowania na podstawie przepisu art. 509 § 1 k.c. Między powódką a poszkodowanym Z. P., będącym właścicielem pojazdu uszkodzonego w kolizji, została zawarta umowa cesji. Dotychczasowy wierzyciel (cedent) przeniósł wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej (cesjonariusza). Umowa przelewu wierzytelności została zawarta skutecznie.

Zgodnie z treścią art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (§ 1), a w tych granicach naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (§ 2). Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 363 § 1 k.c.). Przy tym świadczenie ubezpieczyciela ma umożliwić poszkodowanemu usunięcie szkody jaka powstała w jego majątku na skutek zdarzenia szkodzącego. Odszkodowanie powinno ściśle odpowiadać wartości szkody.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także wydatki na najem pojazdu zastępczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.11.2002 r., V CKN 1397/00; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05.11.2004 r., II CK 494/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 08.09.2004 r., IV CK 672/03, niepubl.). W uchwale z 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, publ. w OSNC 2012/3/28, Biul. SN 2011/11/5) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że szkodę stanowią również konieczne wydatki związane ze zdarzeniem szkodzącym. Stratą w rozumieniu przepisu art. 361 § 2 k.c. są objęte te wydatki, które służą ograniczeniu (wyłączeniu) negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu. Negatywnym następstwem majątkowym jest w takiej sytuacji utrata możliwości korzystania z rzeczy, a więc utrata uprawnienia stanowiącego atrybut prawa własności. W takiej sytuacji poszkodowanemu przysługuje roszczenie o zwrot wydatków na najem pojazdu zastępczego. Utrata bowiem możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. Niemożność korzystania z samochodu przez poszkodowanego jest normalnym następstwem szkody w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Samo tylko zaciągnięcie przez poszkodowanego zobowiązania do zapłaty czynszu najmu pojazdu zastępczego stanowi szkodę w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., pozostającą w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym (zob. uchwałę SN z dnia 13 marca 2020 r., III CZP 63/19, LEX nr 2830567) .

Przyjmuje się, że wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r., III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56). W ramach ciążącego na poszkodowanym obowiązku minimalizacji szkody i współdziałania z dłużnikiem (ubezpieczycielem), może on zasięgnąć informacji co do tego, czy ubezpieczyciel ma możliwość zaproponowania pojazdu zastępczego równorzędnego uszkodzonemu (zniszczonemu). Nie ma to jednak nic wspólnego z koniecznością poszukiwania przez poszkodowanego najtańszej oferty rynkowej najmu. Nie jest bowiem istotne to, czy propozycja ubezpieczyciela jest najtańsza, lecz to, czy jest przez poszkodowanego akceptowana.

Już w pozwie powódka wskazywała, że w celu poznania szczegółowych warunków umowy najmu i zasad korzystania z pojazdu zastępczego zwracała się do pozwanej (jako pełnomocnik poszkodowanego) o przedstawienie takich informacji. Ubezpieczyciel nie przekazał jednak szczegółów umowy wskazując jedynie, że wynajem zorganizowany przez nią jest dla klienta całkowicie bezkosztowy.

Ubezpieczyciel nie jest podmiotem trudniącym się najmem pojazdów, a jedynie z takimi podmiotami może współpracować i zgłaszać poszkodowanym propozycje zawarcia z nimi umowy. Propozycja złożona poszkodowanemu winna określać konkretne warunki najmu pozwalające na podjęcie decyzji o skorzystaniu z niej. W tym zakresie nie jest wystarczające powołanie się na samą wysokość stawki, która może być zależna od innych czynników (takich jak okres najmu, kaucja, limit kilometrów).

Nie sposób również uznać, by działania powódki miały na celu zwiększenie rozmiaru szkody. Ubezpieczyciel nie ma monopolu na wynajem poszkodowanym pojazdów zastępczych w przypadku zaistnienia szkody. Poszkodowany może dowolnie wybrać spośród ofert podmiot, który oferuje najdogodniejsze dla niego warunki. Jeśli stawka ta mieści się w granicach stawek zwykle oferowanych na rynku, poszkodowanemu należy się odszkodowanie wyliczone w oparciu o tę stawkę.

Z zebranego przez Sąd materiału dowodowego wynikało, że przyjęta przez powódkę stawka 200 zł brutto za dzień mieści się w zakresie stawek stosowanych przez inne podmioty zajmujące się wynajmem pojazdów klasy tej, co uszkodzony. Fakt ów wykazała opinia biegłego sądowego M. B., która nie była kwestionowana przez strony sporu, jak też dołączone w poczet dowodów oferty najmu innych podmiotów.

Zauważyć należy, że w dniu zaproponowania zawarcia umowy najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela, poszkodowany już korzystał z pojazdu zaoferowanego przez powódkę.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę żądaną pozwem jako w pełni zasadną. Stanowi ona różnicę pomiędzy odszkodowaniem z tytułu najmu pojazdu zastępczego należnym (4400 zł), a dotychczas wypłaconym (1867,14 zł).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.p.c. związku z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od 10 lipca 2020 roku, tj. następnego dnia po wydaniu przez ubezpieczyciela decyzji w przedmiocie wysokości przyznanego odszkodowania.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi w całości pozwaną jako stronę przegrywającą sprawę. Wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wynosiła 2533 zł. Od takiej kwoty Sąd ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda na 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Ponadto na koszty poniesione przez powódkę złożyła się opłata od pozwu w wysokości 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, wykorzystana zaliczka na poczet sporządzenia opinii przez biegłego w kwocie 659,17 zł oraz koszty korespondencji w związku z nadaniem pozwu w wysokości 5,90 zł.

W przepisie art. 109 § 2 k.p.c. określone zostały kryteria, które sąd powinien brać pod uwagę rozstrzygając o wysokości kosztów procesu. Z jego treści wynika, że przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia kierować się należy charakterem sprawy, wartością przedmiotu sporu, trybem rozpoznania sprawy, zakresem materiału dowodowego, złożoną konfigurację podmiotową, ilością żądań podlegającą rozpoznaniu czy stopniem skomplikowania pod względem prawnym (zob. M. Uliasz, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, C.H. Beck, wyd. 2). Sąd nie znalazł podstaw do przyznania pełnomocnikowi powódki kosztów zastępstwa procesowego w wysokości wyższej aniżeli stawka wynikająca z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości wyżej wskazanego. W sprawie żadna ze wskazanych przesłanek podwyższających trudność sprawy nie wystąpiła, a skala aktywności pełnomocnika powódki pozostawała na normalnym poziomie.

Sędzia Joanna Zachorowska