Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gliwicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2015 r.

Sąd Rejonowy w Gliwicach Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Kamilla Gos-Górska

Protokolant: Sabina Drewniok - Szczepek

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2015 roku w Gliwicach

na rozprawie sprawy z powództwa Gminy G.

przeciwko P. K.

o opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego

utrzymuje w całości w mocy wyrok zaoczny z dnia 6 lutego 2015 roku.

SSR Kamilla Gos-Górska

Sygn. akt I C 2334/14

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym 26 listopada 2014 roku powódka Gmina G. wniosła o nakazanie pozwanemu P. K., aby opuścił, opróżnił i wydał lokal mieszkalny znajdujący się w G. przy ul. (...) oraz o zasądzenie od niego kosztów procesu. W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwany wszedł w posiadanie przedmiotowego lokalu na skutek śmierci byłego najemcy. Pozwany nie spełnia ustawowych przesłanek wstąpienia w stosunek najmu. Pozwany nie spełnia również kryteriów wynikających z uchwały Rady Miejskiej, dotyczącej zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta G.. Pismo wzywające do opuszczenia przedmiotowego lokalu pozostało bez odpowiedzi.

Odpis pozwu został doręczony pozwany w trybie dwukrotnego awizo, ze skutkiem na dzień 7 stycznia 2015 r.

Na rozprawie w dniu 6 lutego 2015 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach wydał w niniejszej sprawie wyrok zaoczny, w którym nakazał pozwanemu P. K. opuszczenie i opróżnienie z rzeczy lokalu mieszkalnego położonego w G. przy ulicy (...) i wydanie go powódce w stanie wolnym od osób i rzeczy (pkt 1 sentencji wyroku zaocznego), ustalił brak uprawnienia pozwanego do lokalu socjalnego (pkt 2); zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 320 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 3) i wyrokowi w punkcie 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 4).

W dniu 2 marca 2015 r. pozwany wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego, zaskarżając go w całości, wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania od powódki. W uzasadnieniu żądania uchylenia wyroku pozwany podniósł, że w przedmiotowym lokalu mieszkał od 16 roku życia (od 2008 r.), gdzie prowadził ze swoją babcią wspólne gospodarstwo domowe. Wskazał przy tym, że do Sądu Rejonowego w Gliwicach została wniesiona sprawa o „nawiązanie umowy najmu” przedmiotowego lokalu. Dalej zgłosił wnioski dowodowe na okoliczność okresu zamieszkiwania przez pozwanego w lokalu przy ul. (...) w G..

Na skutek przeprowadzonego przez Sąd wyjaśnienia okoliczności dotyczących wniesienia powództwa w przedmiocie „nawiązania umowy najmu” ustalono, że sprawa taka nie zawisła przed tutejszym Sądem.

W piśmie z 9 czerwca 2015 r. powódka powołała się na art. 691 k.c. wskazując, że pozwany nie należy do kręgu osób, które mogły wstąpić w stosunek najmu po T. W.. Również uchwała Rady Miejskiej w G. z 12 września 2013 r. nie tworzy takiego uprawnienia dla pozwanego albowiem pozwany min. nie był zameldowany w przedmiotowym lokalu przez okres 5 lat przed śmiercią T. W. a opłaty za korzystanie z lokalu wnoszone były tylko za jedną osobę. Przedstawione dowody nie świadczą o miejscu zamieszkania pozwanego. Powódka podniosła, że pozwany posiada zaspokojone potrzeby mieszkaniowe, gdyż jest osobą młodą a miejsce zamieszkania mogą mu zapewniać rodzice, w szczególności, jako osobie bezrobotnej, na co powołuje się pozwany, gdyż sam nie byłby w stanie ponosić opłat za lokal.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Lokal mieszkalny położony w G. przy ul. (...) stanowi własność Gminy G.. Lokal ten zajmowany był na podstawie umowy najmu przez T. W.. T. W. zmarła 5 października 2013 r.

/okoliczności bezsporne a ponadto: akt zgony k. 5/

P. K. ma 25 lat. Mieszka w lokalu przy ul. (...) w G.. Nie był spokrewniony z T. W., była to matka drugiej żony jego ojca. Druga żona jego ojca L. K. mieszka w lokalu pod adresem ul. (...). Są tam dwa pokoje, kuchnia i strych, na który wejście jest tylko z mieszkania. Jego ojciec posiada tytuł prawny do tego lokalu, ale P. K. nie posiada wiedzy jaki to tytuł. P. K. zgłoszony był jako członek rodziny L. K. i korzystał ze świadczeń wynikających z ustawy o pomocy społecznej w formie zasiłku okresowego i celowego, ostatnią pomoc przyznano w 2009 r.

P. K. nie zarejestrował się w Powiatowym Urzędzie Pracy, „bo nie ma czasu na pracę”. P. K. nie uczy się, posiada średnie wykształcenie, skończył liceum o profilu informatyczno-medialnym, studiował zaocznie elektronikę i telekomunikację. Nie korzysta z pomocy OPS, jest zdrowy. Jego ojciec prowadzi firmę budowlaną.

/dowody: zeznania pozwanego (k. 102v), informacja z OPS w G. (k. 24)/

Gmina G. kilkukrotnie wzywała P. K. do wydania lokalu przy ul. (...) w G..

/okoliczność bezsporna, ponadto pisma k. 6 - 10/

Powyższy stan faktyczny był częściowo między stronami bezsporny, a to w zakresie braku tytułu prawnego pozwanego do zajmowania przedmiotowego lokalu, bezskuteczności wezwań do zwrotu lokalu. W pozostałym zakresie Sąd przydał moc dowodu w sprawie złożonym dokumentom albowiem ich wiarygodność nie była kwestionowana, a również Sąd nie znalazł podstaw by to czynić. Przy tym za wiarygodne uznał Sąd zaświadczenie z OPS, z którego wynika, że P. K. zgłoszony był w rodzinie L. K. i wówczas korzystał z pomocy OPS. Zeznania pozwanego Sąd uznał za wiarygodne jedynie w części a to odnośnie okoliczności przywołanych powyżej, a częściowo uznając je za nielogiczne i nieszczere.

I tak przykładowo należy zauważyć, iż pojęcie „babcia” posiada charakter powszechny i do chwili kiedy Sąd nie zadał pytania o stosunek pokrewieństwa pozwany utrzymywał, że T. W. to właśnie jego babcia, następnie wyjaśniając jakie znaczenie dla niego posiada to pojęcie. Dalej P. K. pomijał okoliczność dotyczącą tytułu jaki przysługuje jego ojcu do lokalu pod adresem (...), odwoływał się też do swojej niewiedzy w tym zakresie od kiedy jego ojciec zajmował ten lokal. Następnie P. K. nie potrafił w sposób jednoznaczny stwierdzić, gdzie w ogóle mieszka jego ojciec. Niewiarygodne są również zeznania pozwanego odnośnie jego aktualnej sytuacji życiowej, w tym braku pracy czy utrzymywaniu się z oszczędności. Pozwany powołał się na swoją wieloletnią pracę, twierdząc, że poczynił oszczędności w tym okresie, aby następnie zeznać, że kiedy pracował w kinie korzystał z pomocy finansowej matki, jak również, że przerwał studia z przyczyn finansowych. Zeznania pozwanego z tych względów, ponad okoliczności przywołane w ustaleniach faktycznych, zostały przez Sąd ocenione jako niespójne, wewnętrznie sprzeczne i nieszczere.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, zgłoszony na okoliczność tego czy pozwany zamieszkiwał w lokalu przy ul. (...) w G. od września 2007 r., jak również dowód z wywiadu ZGM na tę okoliczność, uznając, że przeprowadzenie tych dowodów opóźni jedynie rozpoznanie sprawy a poczynione w tym zakresie ustalenia pozostają bez wpływu na wynik postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie powódki zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że wydanie wyroku zaocznego zakreśliło ramy dalszego postępowania a to zgodnie z art. 347 k.p.c., który wyraża szczególne zasady wyrokowania po wydaniu wyroku zaocznego.

Zgodnie z przepisami ogólnymi - art. 222 § 1 k.c. – właścicielowi przysługuje prawo żądania wydania rzeczy względem osoby, która nią faktycznie włada, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawa do władania tą rzeczą. W przypadku, gdy osoba włada lokalem jednym z praw, które może przeciwstawić żądaniu wydania lokalu jest prawo wynikające z umowy najmu. Bezspornie doszło do wygaśnięcia tego prawa na skutek śmierci najemcy – T. W.. Nie budziło wątpliwości również to, iż powódka nie zawarła w sposób dobrowolny w późniejszym okresie umowy najmu z pozwanym.

Zgodnie z art. 691 k.c. w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą, o ile stale zamieszkiwali z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci. Powołany przepis warunkuje wstąpienie w stosunek najmu od jednoczesnego zaistnienia dwóch przesłanek, przy czym niewystąpienie którejkolwiek z nich powoduje, że żądanie ustalenia wstąpienia w stosunek najmu staje się bezzasadne. Pierwsza z nich dotyczy wymogu stałego zamieszkiwania z najemcą w lokalu do chwili jego śmierci, druga z kolei odnosi się do określonego stosunku między tymi osobami. Żaden z tych stosunków nie występował między pozwanym a T. W., która była dla niego osobą obca. Wobec tego bez znaczenie staje się okoliczność ewentualnego stałego zamieszkiwania z najemcą. Nie można także przyjąć, iż pozwany pozostawał z T. W. faktycznie we wspólnym pożyciu, albowiem w rozumieniu art. 691 § 1 k.c. pojęcie to oznacza więź łączącą dwie osoby pozostające w takich relacjach jak małżonkowie /uchwała SN z dnia 20 listopada 2009 r., III CZP 99/09, Biul. SN 2009, nr 11, poz. 9, OSNC 2010, nr 5, poz. 74/. Bezsprzecznie zatem pomiędzy pozwanym a T. W. (najemcą) nie zachodził żaden ze stosunków przewidzianych przepisami ustawy, który przy jednoczesnym spełnieniu wymogu stałego wspólnego zamieszkiwania, uzasadniałby ustalenie wstąpienia w stosunek najmu. Właśnie z uwagi na brak spełnienia wskazywanej przesłanki, Sąd uznał za zbędne prowadzenie postępowania dowodowego w kierunku ustalenia zaistnienia warunku stałego zamieszkiwania pozwanego w mieszkaniu przy ul. (...) w G..

Bez znaczenie pozostaje również okoliczność ewentualnego spełnienia przez pozwanego warunków przewidzianych w uchwale Rady Miejskiej w G. w sprawie wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Miasta G.. Uchwała została podjęta na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.). Postanowienia takiej uchwały nie mogą jednak stanowić skutecznej podstawy domagania się ustalenia wstąpienia w stosunek najmu. Warto przywołać orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008 roku ( III CZP 37/08, OSNC 2009/7-8/96), w którym wyrażono jednoznaczne stanowisko, że uchwała rady gminy podjęta na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów (...) nie stanowi podstawy roszczenia o zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego dla osoby spełniającej kryteria przewidziane w tej uchwale. W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że nie można pomijać, że rada gminy dysponuje jedynie delegacją ustawową do określania zasad wynajmowania lokali, obejmujących "w szczególności" kwestie wymienione w art. 21 ust. 3. Działania rady gminy nie mogą zatem wykraczać poza sferę ustalania tych zasad i sięgać do wywoływania skutków w dziedzinie konkretnych aktów gospodarowania zasobem mieszkaniowym gminy, podejmowanie bowiem czynności w tym zakresie należy nie do rady, lecz do organu wykonawczego gminy. Tymczasem przyjęcie, że wprost z uchwały wynika po stronie obywatela roszczenie o zawarcie umowy najmu prowadziłoby do odjęcia organowi wykonawczemu rzeczywistej możliwości prowadzenia gospodarki mieszkaniowej; jego rola sprowadzałaby się do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie nawiązania stosunku najmu, niejako wymuszonego koniecznością wykonania powstałego już wcześniej obowiązku określonego w treści roszczenia. Taki stan rzeczy nie mieści się w granicach ustawowej delegacji udzielonej radom gmin w art. 21 u.o.p.l., w orzecznictwie bowiem rygorystycznie rozumiana jest możliwość ingerencji przez jeden organ gminy w uprawnienia innego organu. Powyższe stanowisko Sąd orzekający w całości podziela. Zatem nawet ustalenie spełnienia przez pozwanego przesłanek uchwały Rady Miejskiej w G. nie mogłoby stanowić podstawy do uznania przez Sąd, iż doszło do wstąpienia w stosunek najmu.

Należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie nie doszło także do tzw. dorozumianego zawarcia umowy najmu, albowiem powódka kierowała do pozwanego pisma z żądaniem wydania lokalu, co jednoznacznie świadczy o tym, że sprzeciwiła się zawarciu umowy najmu. Pozwany nie wykazał także zaistnienia innych zdarzeń, które mogłyby uzasadniać przyjęcie nawiązania stosunku najmu.

Mając na uwadze powyższe, wobec faktu, że pozwanemu nie przysługuje tytuł prawny do władania lokalem powódki, Sąd uznał za zasadne żądanie powódki opuszczenia, opróżnienia i wydania lokalu.

Stosownie do brzmienia art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (j.t. Dz. U. Nr 31, poz. 266 ze zm.), dalej: u.p.o.l., w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Zgodnie z art. 14 ust. 3 i 4 u.p.o.l., Sąd badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną. Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego min. wobec osoby bezrobotnej, obłożnie chorej, emeryta, rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały, chyba że osoba ta może zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

W niniejszej sprawie sytuacja pozwanego nie daje podstawy do pozytywnego orzeczenia w przedmiocie prawa do lokalu socjalnego w oparciu o powyższy przepis. Pozwany wskazał, że jest bezrobotny, jednakże okoliczność ta nie wynika z pisma PUP. Zresztą i ta okoliczność nie mogłaby wpłynąć na treść orzeczenia wobec deklaracji pozwanego, że „nie ma czasu na pracę”. Wobec takiej postawy pozwanego, 25-cio letniego, wykształconego człowieka, trudno znaleźć uzasadnienie dla pozytywnego orzeczenia o prawie do lokalu socjalnego. Pozwany dalej twierdził, że utrzymuje się z oszczędności, zatem i w tym przypadku brak byłoby podstaw do orzeczenia o lokalu socjalnego, uwzględniając sytuację materialną pozostałej części społeczeństwa, która często pomimo wysiłku i pracy nie jest w stanie czynić żadnych oszczędności z uwagi na wysokość środków uzyskiwanych za pracę. Sytuacja ta oznaczałaby, że pozwany posiada możliwości zarobkowe ponad środki potrzebne na przeciętne utrzymanie, pozwalające czynić oszczędności. Dalej wskazać należy, że w przypadku ewentualnego niedostatku aktualny pozostaje obowiązek alimentacyjny rodziców, nie bez znaczenia jest też okoliczność, że lokal obok zajmuje ojciec pozwanego (czyniąc to „w kratkę” jak wskazał pozwany). Ostatecznie należy mieć jednak na uwadze, iż pozwany jest osobą zdrową, wykształconą, ale i doświadczoną, gdyż jak wynika ze złożonych zeznań wykonywał pracę w różnych zawodach. Sąd uznał, iż wobec posiadanych kwalifikacji pozwanego, jego sytuacja nie daje podstaw do uznania, iż zachodzą szczególne okoliczności, które uzasadniałyby pozytywne orzeczenie względem pozwanego w przedmiocie lokalu socjalnego.

O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o art. 98 § 1 k.c, zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na koszty postępowania złożyła się opłata od pozwu (200 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 120 zł, stosownie do § 9 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

Ostatecznie należy zauważyć, iż wydając wyrok na skutek wniesienia sprzeciwu, Sąd orzeka zgodnie a art. 347 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd wydaje wyrok, którym wyrok zaoczny w całości lub części utrzymuje w mocy albo uchyla go i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Sąd orzeka zatem w przedmiocie wyroku zaocznego, z tych też względów Sąd uznał, że aktualność zachowuje również nadany rygor natychmiastowej wykonalności.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji, utrzymując w całości w mocy wyrok zaoczny.

SSR Kamilla Gos-Górska